Bali is een Indonesisch eiland ten oosten van Java en ten westen van Lombok. Het is het westelijkste van de Kleine Soenda-eilanden. Het eiland meet 5561 km², en telt 3.216.881 inwoners (2002). Bijna 90% behoort tot de autochtone bevolking, de Balinezen, die grotendeels hindoes zijn en Balinees spreken. De hoofdstad is Denpasar. Tot 1958 was de hoofdstad Singaraja.

Geschiedenis
Talen
Religie
Kaste-systeem
Bestuurlijke indeling
Geografie
Steden en plaatsen
Toerisme

Geschiedenis

Van oudsher bestonden er op Bali verschillende onafhankelijke vorstendommen. In 1597 betraden voor het eerst Nederlanders (de gebroeders Cornelis en Frederik de Houtman) het eiland, maar pas vanaf het midden van de 19e eeuw kwam het eiland geleidelijk aan onder Nederlands bestuur. De uiteindelijke, bloedige onderwerping vond in 1906 plaats, nadat de Balinese adel in Badung (mannen, vrouwen én kinderen) massaal Puputan (zelfmoord) pleegde door slechts gewapend met kris en klewang op het vijandelijke vuur in te lopen. Voor de Tweede Wereldoorlog vestigde zich een aantal Europese schilders op het eiland, waaronder Walter Spies. Zij lieten zich inspireren door de Balinese kunst, maar die kunst onderging op haar beurt westerse invloeden, met name in het houtsnijwerk en de schilderkunst. Ook de Belgische kunstenaar Le Mayeur is een voorbeeld hiervan. In Sanur is een museum te bezichtigen waarin vele van zijn werken te bekijken zijn. Bali maakt deel uit van de Republik Indonesia (waarvan het grondgebied aanvankelijk weliswaar tot Midden-Java beperkt was) sinds het ontstaan van die republiek (1945). Bali is de 27e provincie (propinsi). Het is de grootste toeristische trekpleister van het land.

Talen

Bali heeft een eigen taal: het Balinees (Bahasa Bali). Het Balinees Maleis, eveneens een Malayo-Polynesische taal, wordt er ook in grote getale gesproken. Er is tevens sprake van de Balinese Gebarentaal, doch die wordt maar in één dorp gebruikt. In Bali is totaal geen sprake van een enorme talendiversiteit, zoals men die op Nieuw-Guinea terugvindt. Naast de drie bovengenoemde talen worden er dan ook alleen nog maar enkele belangrijke immigrantentalen gesproken, zoals het Indonesisch (de nationale taal) en het Chinese Mandarijn. Interessant gegeven over de Bahasa Bali is dat deze taal 3 verschillende 'niveaus' kent. Deze niveaus zijn gerelateerd aan het Balinese Kaste-systeem. Dit kaste-systeem wijkt in grote mate af van dat in India.

Religie

Hoewel in de meeste delen van Indonesië de bevolking overwegend moslim is, hangt de meerderheid van de Balinezen een vorm van het Hindoeïsme aan. Dit Balinese Hindoeïsme (Hindu Dharma, Agama Hindu) bestaat uit een combinatie van bestaande Balinese mythologieën en invloeden van het Hindoeïsme uit Zuid- en Zuidoost-Azië.

Verdeling van religies op Bali:
• Hindoeïsme - 93%
• Islam - 5.2%
• Christendom - 1.2%
• Protestantisme - 0.7%
• Rooms-katholicisme - 0.5%
• Boeddhisme - 0.6%

De Agama Hindu loopt als een rode draad door het hele leven van de Balinees. Dit wordt onder meer duidelijk zichtbaar door de dagelijkse offers bij de vele (huis-)tempels, voor de winkels op de stoep enzovoort. Het hele leven van de Balinees wordt gerelateerd aan de de kalender van 210 dagen. Aan het begin van ieder Balinees jaar (Balinese maankalender), vindt Nyepi (de Dag van de Stilte) plaats.

Kaste-systeem

Het kaste-systeem maakt nog steeds een wezenlijk deel uit van het leven op Bali. In tegenstelling tot het kaste-systeem in India bestaat het systeem op Bali uit 4 kasten, de zogenaamde Varna's:


• Brahmana – de kaste van de priesters (de naam van de persoon begint met Ida Bagus (m) / Ida Ayu (v))
• Ksatria – de kaste van de koningen en de adel (de naam van de persoon begint met Anak Agung, of Cokorda / Tjokorde Gde voor mannen en Tjokorde Istri voor vrouwen)
• Wesia – de kaste van de handelaren (de naam van de persoon begint met I Gusti)
• Sudra – de kaste van de man in de straat (90% van de Balinezen) Aan iemands naam is zodoende te horen van welke kaste hij komt. Communicatie tussen deze kasten vindt plaats door gebruik te maken van verschillende versies van de Balinese taal (Basa Bali) namelijk 'hoog' Balinees, 'middel' Balinees en 'laag' Balinees. Voordat men weet met welke kaste men te maken heeft wordt er gebruik gemaakt van een meer neutralere versie van het Balinees, en als eenmaal is vastgesteld met welke kaste men te maken heeft wordt de passende taalversie gebruikt. Zelfs tussen vrienden wordt hier nog rekening mee gehouden. Het is niet meer zo dat de kaste het beroep bepaalt; uitzondering hierop is Brahmana. De pendanda ((hoge-)priester) kan alleen uit deze kaste afkomstig zijn.

Bestuurlijke indeling

Bali is te verdelen in diverse regentschappen en één stedelijke gemeente:

• Badung
• Bangli, Districtshoofdstad is Bangli
• Buleleng, Districtshoofdstad is Singaraja
• Denpasar, de enige gemeente op dit eiland en provincie. Denpasar is tevens de hoofdstad van Bali.
• Gianyar met de culturele steden Batubulan, Celuk, Sukawati, Batuan Bali, Mas, Peliatan, Pengosekan en Ubud
• Jembrana, Districtshoofdstad is Negara
• Karangasem, Districtshoofdstad is Amlapura
• Klungkung, Districtshoofdstad is Semarapura (voorheen: Klungkung)
• Tabanan, Districtshoofdstad is Tabanan

Geografie

Het eiland wordt overheerst door het vulkanisch gebergte; sommige van de vulkanen zijn nog steeds actief. Het letterlijk hoogtepunt is de Gunung Agung met een top van 3142 m boven de zeespiegel. De Gunung Batur, vlakbij het Danau Batur (meer van Batur), is 1717 m hoog met een krater van 11 km en 180 m diep. Bali wordt van Java gescheiden door de ondiepe Straat Bali, die op het smalste punt slechts 8 km breed is. De bredere Straat Lombok vormt de scheiding met Lombok. Ten noorden ligt de Balizee, in het zuiden de Indische Oceaan.

Steden en plaatsen

Denpasar is de hoofdstad van Bali. Enkele culturele steden zijn Batubulan, Celuk, Sukawati, Batuan Bali, Mas, Peliatan, Pengosekan en Ubud. Bekende toeristensteden zijn Sanur, Kuta, Legian, Jimbaran, Bukit Badung, Nusa Dua.

Toerisme

Het eiland is populair onder toeristen, onder meer vanwege de prachtige stranden, het natuurschoon met prachtige terrasvormige rijstvelden (sawa's) en vulkanen, de vele monumenten, waaronder de duizenden Balinese tempels, Pura en de specifieke Balinese cultuur, zoals de tempelspelen, gamelanmuziek en de danskunst. Kuta is een erg hip stadje met prachtige stranden, vele winkels en tempels en erg vriendelijke mensen, zoals in heel Bali. De moedertempel Pura Besakih bevindt zich op de hellingen van Gunung Agung.